Hizmet eğitim anlayışının kurumsal ve formal değerleri olduğu gibi informal, hayatın içinden ve kayda değer oldukça etkili çalışmaları da vardır. Bazı normlar, bu çerçeveden bakıldığında, formal ve informal yönleri iç içe girmiş olarak karşımıza çıkar. Bu yönüyle hizmet, teorik veya nazari kriterlerden daha ziyade, belli normların; eğitimcilerde , rehber öğretmenlerde ve mentorlerde pratik uygulamalarıyla hayat bulduğu bir eğitim anlayışı olarak karşımıza çıkar.
Rusya, Almanya, Kanada, Hollanda gibi daha bir çok ülkede “mentor” uygulamaları vardır. Hizmet eğitim anlayışında ise “abla ve abi” uygulaması, nev’i şahsına münhasır çok özel ve etkili bir uygulama olarak ayrı bir değer kazanmaktadır. Rehber öğretmenlerin “sağ kolu” olan mentor abi ve ablalar, aynı zamanda kendileri de rol-model ve hayırhah genç abla ve abiler olarak yakın yaştaki öğrencilerin tartışmasız en etkileyici rehberleridir.
Mentorler, belletmenler, rol-model ablalar ve abiler gibi isimlerle ifade edilen hizmet eğitiminin bu çok önemli faktörü; aslında hizmet öğretmenlerinin yaşadıkları gençlik süreçlerindeki çok önemli yetişme dönemlerini de ifade eder. Yani Hizmet mentorlük sistemi, rehber öğretmenlerin adeta yetişme dönemini ve fidanlık süreçlerini ifade eder. Bir diğer ifadeyle Hizmet eğitim anlayışında bir rehber öğretmenin yetişmesinde, mentor abla ve abilik dönemi olmazsa olmaz bir altın vakittir.
Rol-model ablalık ve abilik uygulamasının diğer mentorlük sistemlerinden ayrılan yönlerini birlikte anlamaya çalışalım:
Mentor abla ve abiler; Hizmet hareketinin ışık evlerinde yetişmiş, manevi eserleri, Risale-i Nurları ve Pırlanta Serilerini belli ölçüde hazmetmiş ve üst sınıflarındaki abla ve abilerinden bir ışık evde yaşamanın hassas kritelerini almış, hayatlarına yansıtmış gençlerdir. Birlikte kaldıkları ortamlarda, alt yaş gruptaki öğrencilere; anne-baba, öz abla ve abi gibi sahip çıkma mesuliyetlerini iliklerine kadar hissederler.
Hizmet anlayışına ait önemli bazı değerleri hayat tarzları haline getirmişler ve ilgi alanlarındaki öğrencilere aktarmayı özellikle benimsemişlerdir. Fedakarlık, kardeşlik, hayırhahlık, dürüstlük, isar duygusu, hoşgörü, sevgi ve şefkat, farklı düşüncelere saygı, diyalog yaklaşımı gibi değerleri hayatlarına hayat kılan mentorler, aynı zamanda bu kavramları alt yaş gruplarındaki öğrencilere anlatmayı ve izah etmeyi de adeta hayat tarzları haline getirmişlerdir.
Işık evleri anlatırken de ifade ettiğimiz gibi hizmet mentorleri, öğrencilerinin sadece manevi hayatlarıyla ilgilenmezler, özellikle derslerine de yardımcı olurlar. Işık evlerde veya çalışma ortamlarında onlara ders anlatarak öğretmenlik deneyimleri yaşamış olur ve ileride gerçekten öğretmenliğe başladıklarında, bu genç yaşta kazandıkları tecrübeyle adeta yılların öğretmenleri gibi başarılı olurlar.
Rol-model abla ve abiler öğrencilerine, hayatın her alanını yaşayarak öğretir. Evinde yumurta kırmasını bilmeyen öğrenciler, onlardan; çamaşır yıkamayı, ev ortamını temiz ve düzenli tutmayı, ütü yapmayı, yemek pişirmeyi. tatlı yapmayı öğrenirler. Öğrenciler kendi aileleriyle buluştuklarında; abla ve abilerinden öğrendikleri marifetlerini gösterir, ışık evlerde öğrendiklerini uygulayarak anne, baba ve kardeşlerini hayrete düşürürler.
Rol-model abla ve abiler diye ifade ettiğimiz hizmet mentorleri; hayata ve maneviyata ait konularda, öğrencileriyle etkili ilişki kurmada, rehber öğretmenlere göre daha avantajlıdır. Yaş yakınlığı, öğrencilerin onları özen duyduğu rol-model, çağdaş genç abla ve abi olarak görmeleri, özellikle de mentor gençlerin yaşadıklarını göstererek anlatmaları, öğrencileri üzerinde tartışmasız, güçlü bir etki olarak ortaya çıkar ve rehberliği kanatlandırır.
YAZARIN TÜM YAZILARI İÇİN TIKLAYINIZ
