NECATİ MERT
Yıllar içinde pek çok hac ve umre organizasyonun bir parçası olduk. Artı ve eksileri ile pek çok olaya şahit olduk, zorluklarla karşılaştık. Meşakkatin mazeret olarak kullanıldığını ve kolaylığa kaçıldığını, hac ibadetinin hakkı ile ifa edilemediğini defalarca gördük. Halbuki rabbimiz “Haccı da umreyi de Allah için hakkıyla ifa edin. Bakara, 2/196” buyuruyor.
Her ne kadar hacca gitmenin mali ve bedeni yükümlülükleri olsa da hac bilgisi kadın erkek bütün Müslümanlara farzdır. “Bana hayatımda hac hiç farz olmaz” diye düşünseniz bile hac bilgisi farzdır. Ayet ve hadislerde bildirilen, Allah Teala’nın murad ettiği, Efendimiz’in bizzat uyguladığı haccı günümüz şartlarında icra edebilecek bilinçli bir topluluk oluşturmak istiyoruz. Haccın ihyası ile hem Müslüman topluluklara örneklik oluşturma hem de toplumun bu konudaki bilgi seviyesini yükseltme en büyük gayemizdir.
Respect Graduate School’da başlayacak sertifika programımız; zihinlerde birçok soru işareti olmasına rağmen bilgi problemini ortadan kaldırmaya, bilginin nasıl pratiğe dönüştürüleceğini öğretmeye ve maneviyatı yükseltmeye/moralleri düzeltmeye yöneliktir.
Öncelikle, bilgi çağı denen bu devirde hac ile ilgili en büyük meşakkatin bilgi problemi olması dikkate değerdir. Bu yolculuğa çıkacaklar üç kaynağa başvuruyorlar. Hacca gidip gelenlerin tecrübeleri, ilmihal kitapları ve organizasyon eğitimleri en çok başvurulan kaynaklardı. Şimdilerde buna sosyal medyayı da ekleyebiliriz. Önceden gidip gelenlerin bilgisine başvurmak, hurma, zemzem ve seccadenin nereden alınacağından öte bilgiye ulaştırmıyor. Kitaplara müracaat etseniz bile konuyu anlamak kolay olmuyor. Hac ve umre ibadeti kitaplarda yazdığından farklı olarak uygulaması farklılık gösteren ibadetlerdir. Bir de şirketlerin ve organizasyonların verdiği eğitimler var. Bunlarda süre sınırlı ve yetersiz oluyor. Yolculuğa çıkmadan kısmen de olsa eğitim verdiğimiz gruplarda bile zaman zaman problemler yaşadık. Son zamanlarda sosyal medyadan uzmanların bilgilendirmelerine rağmen birçok bilgi kirliliği mevcuttur.
Bilgi problemine ek olarak, bir de uygulama problemi vardır. Ülkemizde fıkıh alanında dev bir eser olan 8 ciltlik ‘Istılahatı Fıkhiyye Kamusu’ ve halen en önemli müracaat kaynağı olan ‘Büyük İslam İlmihali’nin yazarı Ömer Nasuhi Bilmen hocaya ithaf edilen bir anekdot vardır. Bu eserlerindeki hac bahislerini hac yapmadan naklen yazmıştır. “Keşke kitaplarımdaki hac bahislerini hac yaptıktan sonra yazsaydım.” dediği anlatılmaktadır. Hatta başından geçen iki olayı anlatmaktadır. Mescid-i Haram’a girip tahiyyetül mescid namazı kılmak isteyince kendisini Mekkeli bir genç rehberin uyarmış ve “Üstad Kabe’de tahiyyetül mescid kılınmaz! Buranın tahiyyetül mescidi tavaftır, tavafa gir!” demiş. Bir diğer olayda tavafta yorulmuş Hicr-i İsmail’in aralığından hızlıca tavafı bitirmek istemiş yine görevliler kendisini uyarmış: “Buradan geçerek tavaf olmaz, hatmin etrafından dolaş!”
Hepsinden önemlisi hac ibadeti maneviyatı yükseltmeye ve moralleri düzeltmeye yöneliktir. Asr-ı Saadet’te Efendimiz sonrası gelişmeleri düşünecek olursanız bunların Veda Haccı sonrası olduğunu görebiliriz. Hac bir kongredir. Dünyanın dört bir yanından gelenlerin; milletlerini, bölgelerini temsil ettiği, birbirinden haberdar olduğu bir kongredir. Haccın kendi içindeki hikmetleri ve sembolleri müminin zihninde ümmet olma şuurunu geliştirir. Mümin hem kendi durumunu kardeşlerine gösterir hem de diğer Müslüman kardeşlerinin durumlarından haberdar olur. Semboller üzerinden hikmetleri ve hikmetlerin bize verdiği mesajları öğrenmeye, yaşamaya hepimizin ihtiyacı var. Velev ki hacca gidemeyecek olsanız bile…
Özetleyecek olursak; hac ibadeti herkese farz olmasa bile, bilgi problemini ortadan kaldırmak, pratiğe nasıl döküleceğini bilmek ve moralini yüksek tutmak her Müslümanın üzerine farzdır.
Çok iyi bir hazırlık döneminin ardından 22 ana üniteyi, alt başlıkları ile, 50’den fazla konuyu uzmanlarıyla takdim etmeye çalıştık. Bunun için bazı kriterler de ortaya koyduk. Hac-umre uygulamalarında bulunmuş, eser vermiş ve daha önce eğitim vermiş kişilerden; uzmanlık alanlarını da dikkate alarak istifade etmeye gayret ettik. Bayan hocalarımızın olmasına, kadınların dünyasından da haccı ele almayı prensiplerimiz arasına koyduk. Bir yaz kampı ve bilgi şenliği mahiyetindeki programımıza herkesi davet ediyorum.
NOT: Respect Graduate School, Hac ve Umre Sertifikası Programı Koordinatörü. Hac ve Umre Sertifikası Programına kayıtlar 20 Mayıs günü sona erecek olup, buradan kayıt yapılabilmektedir: https://turkce.respectgs.us/hac-ve-umre-sertifika-programi/
