İçimden sanki bir canavar çıkıyor | Sağlık

Yazar Hizmetten

ÖNLENEMEYEN ÖFKE PATLAMALARI

“Bazen kendimi ben de tanıyamıyorum. İçimden sanki bir canavar çıkıyor. Her şeyi yok edesim geliyor. Çevredeki her şeyi kırıp döküyorum. Bazen eşime ve çocuklara şiddet uyguladığım bile oluyor. Ne kadar istesem de öfkemi kontrol edemiyorum. Öfke anı geçtikten sonra bin pişman oluyorum. Ben bunu nasıl yaptım diyorum. Tekrar öfkelenmemek için çok çaba sarf ediyorum. Ama olmuyor olmuyor işte. İstemesem de tekrar çileden çıkıyorum. Bazen kendimden nefret ediyorum. Ne yapmam gerekiyor, Hocam?”

Bu ifadeler öfke kontrol sorunuyla terapi talebinde bulunan bir danışanıma ait ifadelerdi. Danışanım, koca cüssesine rağmen çaresiz, mahcup, ümitsiz ve yorgundu. Terapiye gelene kadar kendi dünyasında çok büyük badireler atlattığı kesindi. Belli ki yaşadığı çaresizlik O’nu çok hoşlanmasa da terapi sürecine yönlendirmişti.

Günlük yaşantıda sosyal çevre biraz gözlendiğinde birçok öfke patlaması örneği ile karşılaşmak mümkündür. Çarşıda, pazarda, spor sahalarında, okullarda, yolda ve özellikle trafikte. Koca koca adamların birden birbirlerine girdikleri ve cinayete varacak şiddet davranışları sergilediklerini gözlenir. Bazen akraba ve komşu ilişkilerinde beklenmedik anlarda çatışmalar yaşanır ve çok acı sonuçları olur.

İnsan yapısında yaşamın devamı için birçok farklı duygu vardır. Bu duyguların mutluluk, sevgi, merhamet gibi bazıları kulağa hoş gelirken; kızgınlık, kıskançlık, öfke gibi bazıları ise kulağı rahatsız eder. Oysaki her duygunun insan yapısında yaratılış amacı vardır ve işlevsel kullanıldığında çok değerlidir. Önemli olan bu duyguların olumlu çerçevede fark edilmesi, hissedilmesi, yaşanması ve çevreye yansıtılabilmesidir.

Öfke, iç ve dış uyaranlara dayalı oluşan bir duygusal tepkidir. Birçok duygu gibi yerinde ve yeterince kullanıldığında işlevsel bir duygu iken; yersiz ve dengesiz kullanıldığında sağlıksız bir hal alır. Örneğin, bir çocuğa yapılan istismara öfke duymak ne kadar normal ve insani ise kişinin fikrinin kabul edilmemesi karşısında kontrolsüz öfkelenmesi sağlıksızdır. Bazı insanlar çok sabırlı olsa da bazı insanların çok hızlı ve aşırı öfkelendikleri gözlenir. Şüphesiz bunun birçok içsel ve dışsal nedeni vardır.

Kişilik yapısı anne karnında inşa edilmeye başlanan bir yapıdır. İnsan son nefesine kadar bu inşaya dayalı davranış kalıpları sergiler. Farklı yaş dönemlerinde gelişim süreçleri ve bu dönemlerdeki koşullar kişinin içsel süreçlerini şekillendirir. Bu süreçler ve yaşam içindeki dış faktörler kişinin kendini, karşıdaki kişiyi, ilişkilerini ve yaşadığı olayları anlamlandırmasını ve buna göre tepkiler vermesini belirler. Öfke davranışının da bu anlamda birçok içsel ve dışsal nedeni göz ardı edilmemelidir.

Öfke patlaması davranışı içteki bazı sorunlu süreçlerin kontrolsüz bir şekilde volkanik patlama şeklinde ruhsal yapıdan dışarı çıkmasıdır. Düşünsel ve duygusal süreçlerdeki sıkışmalar sağlıklı şekilde ruhsal ve bedensel yapılardan tahliye edil(e)mediğinde istenmese de öfke patlamaları yaşanır. İnsan yapısının derinliklerinde çaresizlik, yetersizlik, değersizlik, engellenmişlik, tükenmişlik, anlaşılmama gibi birçok duygu vardır. Bazen basit bir dış etki bu duyguların aktive olmasına ve bu derinlerde oluşan tepkilerin küsme, surat asma, ağlama ve öfke şeklinde insan davranışlarına yansıdığı görülür.

Öfke kontrolü ve duygu yönetimi için kişinin neler yapılabileceği konusunda somut, net ve basit birkaç ifadeyi şu şekilde vurgulayabiliriz:

1.Gerginlik ve stres nedeni TV, internet, haber, sosyal çevre gibi uyaranlardan mümkün olduğunca uzak durmayı tercih etmesi,

2.Hızlı ve yoğun yaşam yolculuğunda durup kendini dinlemesi; duygu ve düşüncelerinin üzerine düşünmesi,

3.Özellikle öfke anından sonra sakince süreç ve olay üzerine öz değerlendirme yapması; olaya neden olan etki, verdiği tepki, ne sonucunda öfkelendiği, öfke esnasında hissettiği duygular, aklından geçen düşünceler, bedeninde hissettikleri üzerine düşünmesi,

4.Biriken öfke nedeni gerginliği sağlıklı yollarla tahliye etmeye çalışması,

5.Nefes tekniklerini öğrenmesi ve yaşamın her kesiminde uygulaması,

6.Bedeni rahatlatmak için gevşeme egzersizlerini öğrenmesi ve her gün kısa da olsa bu konuda kendine zaman ayırması,

7.Olumsuz düşünmeden olabildiğince uzaklaşıp, olumlu bakış ve düşünce tarzını yaşamına hakim kılması,

8.İlişkilerde karşıdakini değiştirmeye odaklanmak yerine kendi değişim ve gelişim sürecine odaklanmaya çalışması çok yararlı olacaktır.

Bununla birlikte öfke patlamalarına neden olan içsel gerginliğin sağlıklı bir şekilde tahliye edilmesi için şunlar yapılabilir:

1.Nesir, hikaye, şiir vb. yazmak.

2.El, yüz, ense yıkamak; mümkünse duş almak,

3.Güvenilir ve yapıcı yaklaşıma sahip birileriyle duygu ve düşüncelerini paylaşmak.

4.Doğru zaman, yer ve miktarda ağlamak.

5.Bitki ve çiçek yetiştirmek.

6.Hayvan beslemek ve hayvanlarla yeterince etkileşim kurmak.

7.Doğa ile daha fazla iç içe vakit geçirmek.

8.Spor aktiviteleri yapmak.

9.Müzik dinlemek ve mümkünse bir müzik aleti çalmak.

10.Baist de olsa duygularını yansıtan resim ya da çizimler yapmak.

11.Umudunu içeren duygu düşüncelere odaklanmak ya da dua etmek.

Öfkenin doğal ve insani bir duygu olduğunun bilinci ile öncelikle sağlıksız öfke nedeni koşullara karşı önleyici tedbirlerin alınmaya çalışılması önemlidir. Bununla birlikte bu çabalara rağmen oluşan zarar verici sağlıksız öfkenin tahliye yollarının öğrenilmesi ve uygulanması öfke patlamalarının daha aza indirilmesine ve daha sağlıklı bir yaşam yolcuğuna neden olacaktır.

Kaynak: Imatherapy

Diğer Yazılar

“Aç açabildiğin kadar sineni ummanlar gibi olsun. Kalmasın alaka duymadığın ve el uzatmadığın bir mahzun gönül”

 

M.Fethullah Gülen

Bu Sesi Herkes Duysun Diyorsanız

Destek Olun, Hizmet Olsun!

PATREON üzerinden sitemize bağışta bulanabilirsiniz.

© Telif Hakkı 2023, Tüm Hakları Saklıdır  |  @hizmetten.com 

Hizmet'e Dair Ne Varsa...

Sitemizde, tercihlerinizi ve tekrar ziyaretlerinizi hatırlayarak size en uygun deneyimi sunmak ve sitemizin trafiği analiz etmek için çerezleri ve benzeri teknolojileri kullanıyoruz. Tamam'a veya sitemizde bulunan herhangi bir içeriğe tıklayarak bu ve benzer çerezlerin/teknolojilerin kullanımını kabul etmiş olursunuz. Tamam Gizlilik Bildirimi

Privacy & Cookies Policy