Minimalizmin Dinde Karşılığı Var mı?

Yazar Editör

“Less is more.” sloganını duymuşsunuzdur. 1950’li yıllarda başlayan “minimalizm” akımının mottosu olan bu cümleyi “azı karar, çoğu zarar” veya “az ve öz” şeklinde tercüme edebiliriz.  Son yılların gözde yaşam felsefelerinden olan minimalizm, gösterişten ve gereksiz eşyalardan uzak kalmayı ve sadece zarurî ihtiyaçlara odaklanmayı temel alır. Sadelikten yana olan bu hayat tarzında israfa ve hayata değer katmayan nesnelere yer yoktur.

Kur’ân-ı Kerim’de yer alan iki ayet mal ve mülk konusunda insanları uyarır:

  •  “Dünyalıklarla böbürlenmek, oyaladı sizleri. boylayıncaya kadar kabirleri!” (Tekâsür, 102/1–2)
  • O mal yığar ve onu sayar durur. Malının kendisini ebedî yaşatacağını sanır.” (Hümeze, 104/1–3)

Her yönüyle örnek bir hayat yaşayan Hz. Muhammed, hayatı boyunca sade bir hayat tarzını tercih etmiştir. Bir gün Hazreti Ömer, Allah Resûlü’nün huzuruna girer. Peygamber Efendimiz, yattığı hasırın üzerindedir ve yüzünün bir tarafına hasır iz yapmıştır. Odasının bir yanında işlenmiş bir deri, bir diğer köşesinde de içinde birkaç avuç arpa bulunan küçük bir torba vardır. Allah Resûlü’nün odasında bulunan eşyalar bundan ibarettir. Hazreti Ömer (radıyallâhu anh), bu manzara karşısında rikkate gelir ve ağlar. Allah Resûlü niçin ağladığını sorunca, “ Resûlallah, şu anda krallar, kuş tüyü yataklarda yatarken sen hasır üzerinde yatıyorsun ve üzerinde yattığın hasır teninde izler bırakıyor; hâlbuki sen Resûlullahsın. Rahat bir hayata herkesten daha çok lâyıksın!” cevabını verir. Bunun üzerine Allah Resûlü, şu karşılıkta bulunur: “Razı değil misin Ömer, dünya onların olsun, ahiret bizim?”i

Minimalizm, yalnızca eşyada sadeleşme değil; hayatın her alanında minimalist olmayı telkin eder. Örneğin müzikte, mimarlıkta, resimde, düşüncede, eğitimde hatta sosyal ilişkilerde…

Allah Dostları ve Sade Hayat

Eserlerinde iktisat konusuna bilhassa değinen Bediüzzaman Hazretleri, sade bir hayat tarzını tercih etmiş ve kendisini takip edenlere bu yönde tavsiyelerde bulunmuştur.

Üstad Bediüzzaman, Emirdağ Lahikası adlı eserinde, zarurî olmayan ihtiyaçların sonuçlarına şu şekilde dikkat çekmiştir: “Bedevîlikte beşer, üç-dört şeye muhtaç oluyordu. O üç-dört hâcâtını tedarik etmeyen, on adette ancak ikisiydi. Şimdiki garp medeniyet- zâlime-i hâzırası, sû-i istimâlât ve israfat ve hevesatı tehyiç ve havâic-i gayr-i zaruriyeyi, zarurî hâcâtlar hükmüne getirip görenek ve tiryakilik cihetiyle, şimdiki o medenî insanın tam muhtaç olduğu dört hâcâtı yerine, yirmi şeye bu zamanda muhtaç oluyor. O yirmi hâcâtı tam helâl bir tarzda tedarik edecek, yirmiden ancak ikisi olabilir; on sekizi muhtaç hükmünde kalır. Demek, bu medeniyet-i hâzıra insanı çok fakir ediyor. O ihtiyaç cihetinde beşeri zulme, başka haram kazanmaya sevk etmiş.

Bediüzzaman Said Nursi’nin sadık talebelerinden Ali Ulvi Kurucu, Bediüzzaman’ın minimalist hayat tarzını şu şekilde tarif eder: “Üstad bu yüksek iktisatçılık kudretini sırf yemek, içmek, giymek gibi basit şeylerle değil; bilâkis fikir, zihin, istidat, kabiliyet, vakit, zaman, nefis ve nefes gibi manevî ve mücerred kıymetlerin israf ve heder edilmemesiyle ölçen bir dâhidir.ii

Muhterem Fethullah Gülen Hocaefendi ise tercih ettiği sade hayat tarzı hakkında şunları ifade etmektedir:

O basit hayat, altınızda hasır, döşeksiz yerde yatma… Müslümanlık budur, bunun dışındaki Müslümanlık değildir demek istemiyorum. Hayat böyle basitçe de götürülebilir, herkesin gelip gittiği bir yerde görünsün, bilinsin, aslında bu böyle de olabilir. Dolayısıyla, çok şeylere alışmalıyız, tiryakiliklerimiz olmaz. Bir öğün yemek yemekle de olabilir. İki defa çay içmekle de olabilir. Basit yerde yatmakla da olabilir. O güne kadar hayatım, Edirne’de cami penceresinde geçmişse, Edirne’den Kırklareli’ne gittiğim zaman yine bir caminin yanındaki meşrute gibi bir yerde, basit boş bir yerde, ben yine onun üzerinde, idame-i hayat etmeye çalışıyordum. Bir yerinde sade basit bir kilim vardı. Daha faik bir hayat bilmediğimden dolayı, fakir bir aileden geldim ben, hayatım fakirane geçtiği için o fakirane işler öyle gidiyordu. Fakat takip ettiğim çizgi itibariyle bana normal geliyordu. Dolayısıyla Kestanepazarı’nda da bir Tahta Kulübe’de kaldım.”iv

Minimalist Bir Yaşam İçin Nereden Başlamalı?

Minimalist bir hayat tarzı bir alışkanlık meselesidir. Sade bir hayat tarzına alışmak zaman alabilir. Derli toplu bir çalışma masası düzeninde, sadece o anda yaptığımız iş için gerekli olan malzemeler bulunursa daha verimli bir iş çıkarabiliriz. Hayatımızı bu masa gibi farz edelim. Gerçekten nelere ihtiyacımız varsa onlarla iktifa edebiliriz. Böylece dağınıklıktan kurtulduğumuzu görürüz.

Sade hayat konusunda teşvik edici girişimler mevcuttur. Mesela “Minimalizm Oyunu”nda,vi ayın ilk gününde bir eşyanızdan, ikinci gününde ikinci eşyanızdan vazgeçersiniz. 30 günün sonunda, gereksiz 30 eşyanızdan kurtulmuş olursunuz. Bu yolculuk, fazla yüklerden kurtulmakla başlar ve sadece zarurî şeylere sahip olmanın verdiği hafiflik hissiyle devam eder.

Gereksiz Eşyaları Ayırırken Kullanılabilecek Yöntemler

Lüzumsuz eşyalarımıza veda ederken değerli zamanımızı daha verimli kullanabileceğimizi hatırlayalım. Mesela ne kadar çok mobilyamız varsa, temizlik için o kadar çok zaman harcamak zorunda kalırız. Sade hayat tarzıyla elzem olmayan ve bize uzun zamandır bir fayda vermemiş eşyalarımızdan uzaklaşarak kendimize geniş ve ferah bir fizikî ve zihnî alan açmış oluruz. Fuzûlî eşyalarla değil kanaat, iktisat, memnuniyet ve şükürle mesut ve huzurlu olabiliriz.

Öncelikle eşyalarımızı ayırırken şu soruları kendimize sorabiliriz:

  • Bunu en son ne zaman kullandım?
  • Kullanırken kendimi nasıl hissetim?
  • Gerçekten buna ihtiyacım var mı?
  • İhtiyacı olan birine hediye edebilir miyim?

Kaynak: www.caglayandergisi.com

Diğer Yazılar

“Aç açabildiğin kadar sineni ummanlar gibi olsun. Kalmasın alaka duymadığın ve el uzatmadığın bir mahzun gönül”

 

M.Fethullah Gülen

Bu Sesi Herkes Duysun Diyorsanız

Destek Olun, Hizmet Olsun!

PATREON üzerinden sitemize bağışta bulanabilirsiniz.

© Telif Hakkı 2023, Tüm Hakları Saklıdır  |  @hizmetten.com 

Hizmet'e Dair Ne Varsa...

Sitemizde, tercihlerinizi ve tekrar ziyaretlerinizi hatırlayarak size en uygun deneyimi sunmak ve sitemizin trafiği analiz etmek için çerezleri ve benzeri teknolojileri kullanıyoruz. Tamam'a veya sitemizde bulunan herhangi bir içeriğe tıklayarak bu ve benzer çerezlerin/teknolojilerin kullanımını kabul etmiş olursunuz. Tamam Gizlilik Bildirimi

Privacy & Cookies Policy