Gelelim ikinci hadisimize:
2. Hadis: “Şurası muhakkak ki, helaller apaçık bellidir, haramlar da apaçık bellidir. Bu ikisi arasında ise insanların çoğunun hükmünü bilmediği şüpheli şeyler vardır. Artık kim bu şüpheli alandan kaçınırsa, dinini de, ırzını da temiz tutmuş olur. Kim de şüpheli alana girerse harama girmiş olur. Tıpkı koruluğun etrafında sürüsünü otlatan çoban gibi ki, her an koruluğun sınırlarını ihlal etmesi yakındır. Şunu bilin ki, her melikin bir koruluğu vardır. Allah’ın koruluğu da haramlarıdır. Haberiniz olsun, cesette bir et parçası vardır ki, eğer o müstakim olursa cesedin tamamı müstakim olur; eğer o bozulursa, cesedin tamamı bozulur. Haberiniz olsun bu et parçası, kalbtir.” (Ebu Davud, Büyü 3)
Bizler yaşamımızda helal olanları biliyoruz. Bu alan oldukça geniştir. Bediüzzaman hazretlerinin güzel bir ifadesi vardır: ‘’Helal keyfe kafidir.’’ diye. Hayatta mutlu olmak istiyorsanız, keyif almak istiyorsanız zaten helallerin sınırları çok geniş. Madem ki helaller çok geniş, peki neden insanlara yasaklar ve haramlar daha çokmuş gibi geliyor? Çünkü insanlar İslam’ı öğrenirken önce yasakları ve sınırlarını öğreniyorlar. Bu şekilde haram dışındaki bütün alanlarda rahatça gezelim diye… Tabii bu arada habire haramlar karşısına gelince zannediyor ki haram olan şeyler çok fazla. Helallerin çokluğunu basit bir şekilde bir örnekle açıklayayım. Türkiye’de satılan sıvı içeceklerin sadece %5 alkollü. Bunun dışında satılan ürünlerin %95’i ise Alkollü olmayan ürünler. Kur’an alkolü yasaklıyor. Fakat insanlar çabuk para kazanmak veya başka sebeplerle harama ve çabuk kazanmaya yönleniyorlar. Halbuki bir insan %95’lik kısımdaki helal ürünleri satarak zengin olabilir. Ama bir çok insan %5 gibi değişik ürünlere yönelerek oradan zengin olmaya çalışıyor. Yani siz zengin olmak istiyorsanız, zengin olmak için %95’lik kısım yeter. Yüzde 5’e girmenize gerek yok.
Evet helaller bellidir, haramlar bellidir, kurallar belirlenmiş. Bir insan kurallara uyarak yaşadığında genel itibariyle mutlu olur. Bazen kurala uymak zor gelebilir. Fakat hayat kurtarıcıdır. Mesela trafikte yolda gittiğinizi düşünün. Size hız sınırı koymuşlar. Hız sınırına uymadığınız takdirde kaza yapma ihtimali çok yüksektir. Hayatınızı korumak istiyorsanız bu kurallara uymak zorundasınız.
Şüpheli şeylere gelince, o uçurumun kenarında gezinmek gibidir. Her an düşme tehlikesi vardır. Bu sebeple şüpheli şeylerin etrafından dolanıp yolunuza devam etmeniz gerekir. Bu şekilde yasak olma ihtimali olan durumlara girmekten uzak durarak hakkın rızasını elde etmiş oluruz.
3. Hadis: “Ameller, davranışlar ancak niyetlere göredir. Herkesin niyeti ne ise eline geçecek odur. Kimin hicreti Allah ve Resûlünün rızası ve hoşnutlukları içinse onun hicreti Allah ve Resûlü’nedir. Kim de ulaşmak istediği dünyalık bir hedef veya nikahlanacağı bir kadından ötürü hicret etmişse, onun hicreti de hedeflediği şeye göredir.” (Ebu Davud, Talak, 11)
Allah katında davranışların değerlendirilmesi, kişinin kalbinde bulunan niyetine göredir. Allah Resulü, bir savaş esnasındayken kendisine, Kuzman adındaki birinin çok cesurca savaştığı bildirilince onun cehennemlik olduğunu söylemiş. Bunun üzerine Ebu Hureyre, bu adamı takip etmiş ve Kuzman’ın yara aldığını görmüş. Yaralarının acısına dayanamayan Kuzman intihar etmeden önce kendisine ‘’Çok cesurca savaştın, dini çok iyi savundun.’’ diyenlere, ‘’Ben kavmimi savunmak için savaştım.’’ cevabını vermiş. Sonrada intihar etmiş. Yani niyet Allah rızası olmayınca mükafatını da görememiş. Ebu Hureyre bunun üzerine tekbir getirerek Allah Resulünün yanına gitmiş ve durumu anlatarak bir kere daha onun peygamberliğine şahitlik etmiş… (Buhari, Cihad 77). Kuzman, hem Allah için savaşmamış hem de inanan bir insana yakışmayacak şekilde intihar etmiş. Evet niyet hayır olmayınca akıbette hayır olmamış.
Bu hadisin detaylı anlatımı için aşağıdaki ‘’İyi düşünmek sevap mı?’’ isimli linkteki videoyu izleyebilirsiniz.
4. Hadisi, inşallah bir sonraki yazımızda ele alacağız…
Hizmetten | Mithat Tayyar
