AB İlerleme Raporu’nda Hizmet Hareketi nasıl yer aldı?

Avrupa Komisyonu 2020 Genişleme Paketi çerçevesinde ilerleme raporlarını yayınladı. Raporda Hizmet Hareketi’ne yönelik ağır baskı ve hukuksuzluk süreci de yer aldı.

2020 Türkiye Raporu’nda Türkiye’nin Avrupa Birliği’nin önemli ortaklarından biri olmaya devam ettiği ancak başta gerekli reformlar, demokrasi, temel haklar, hukukun üstünlüğü, yargı bağımsızlığı, ifade ve basın özgürlüğü olmak üzere Türkiye’nin üyelik sürecinde bir ilerleme kaydedilmemiş olduğu aksine pek çok alanda gerileme bulunduğu belirtildi.

2020 Raporunda Hizmet Hareketi’ne de 6 ayrı yerde değinildi. Bu haliyle 2019 yılındaki rapora büyük oranda benzediği görüldü.

Raporun 46. sayfasında hareketin Türkiye’de 2016 Mayıs ayında yani darbe girişiminden önce terör örgütü ilan edildiği belirtilirken AKP hükümetinin mücadele önceliklerinden biri olduğu belirtildi. Avrupa Birliği Hizmet Hareketi’ne terör vb. olarak atıfta da bulunmadı.

66. sayfada AKP hükümetinin Balkan ülkelerine baskı yaptığı ve bu ülkelerde bulunan Hizmet gönüllülerinin yargılanması, sınırdışı edilmeleri için büyük çaba sarf ettiği ifade edildi. Arnavutluk’ta bir kişinin (öğretmen Harun Çelik) Türkiye’ye iade edilmesinin sağlandığı belirtildiği raporda bu durum münhasıran yer aldı. COVID-19 pandemisinde Balkan ülkelerine Türkiye’nin ilaç ve ekipman göndermesinin de bu nüfuz siyasetinin parçası olduğu ima edildi.

107. sayfada Hareketin lideri Fethullah Gülen’in ABD’den iade edilmesi talebindeki ısrara ve bu ısrarın “rahatsız edici” olduğuna vurgu yapıldı. Bu ifade 2019 raporunda yer almazken 2020’ye bu şekilde girdi. Yazıda bu durumun iki ülke ilişkilerini etkilediğinin de altı çizildi.

Raporun 15. sayfasında ise 15 Temmuz darbe soruşturmalarının hala görevden alma ve tutuklamalarla devam ettiği şeklinde yer alırken 19 bin 583 rütbeli askerin görevden alındığı vurgulandı. Yaklaşık 6 bin askerin de darbe girişimiyle ilgili tutuklandığı belirtildi.

Raporda Gülen Hareketi’ne atıf yapılmaksızın cezaevlerinde tutuklu bulunan ve COVID-19 tehdidi altındaki vatandaşlara dikkat çekildi. Adi suçlara karışan 65 bin kişinin cezaevlerinden pandemi sürecinde salıverildiğine dikkat çekilen raporda terörle suçlanan sıradan insanlar, avukatlar, gazeteciler, insan hakları savunucuları gibi birçok kesimin bu haktan yararlandırılmamasına eleştiri getirildi. En az 450 çocuğun da anneleriyle birlikte cezaevinde tutulmaları da raporda eleştirilen bir diğer ifade oldu.

Bunun yanı sıra daha önce hazırlanmış raporlara dayanılarak iki düzine insanın devletle bağlantılı kişiler tarafından kaçırıldığı ve bu kişilerin kaçırılmasıyla ilgili etkin bir soruşturma yapılmadığı da bildirildi.