ÇOCUKLARDA TIRNAK YEME
Hocam merhaba. Oğlum 4 yaşından beri tırnaklarını yiyor. İlk çocuğumuz olduğu için biraz tedirgin bir yapısı var. Ne yaptıysak bir türlü çözemedik. Oğlum da bu yanlıştan vazgeçmek istiyor ama başaramıyor. Tırnaklarını yediğinde “Yine yapamadım, başaramadım” diyor ve ağlıyor. Biz şu anda yurtdışında yaşamaya başladık. Bu durum da kaygılarını biraz daha arttırıyor olabilir. Bize neler önerirsiniz, ne yapmalıyız?
Sitemizden bize ulaşan ve yardım isteyen bir ebeveynimizin yardım talebi, yukarıda yazdıklarım. Hem takipçimize cevap hem de bu konuda sorun yaşayan diğer takipçilerimize bilgi vermek amacıyla bu yazımda kısaca çocuklarda tırnak yeme sorununu ele almaya çalışacağım.
Kaygı bozuklukları, korkular, alt ıslatma, tahripçilik, saldırganlık ve içine kapanma gibi tırnak yeme de dikkatle değerlendirilmesi ve çözüme ulaştırılması gereken bir davranış bozukluğudur. Zamanla nasıl olsa geçer diyerek geçiştirilmesi çocuklukta ve gelecek yaşam dönemlerinde önemli sorunlara neden olabilir. Tırnak yeme sorununu tek başına ele almak en temel hatalardan biri olmaktadır.
Tırnak yeme davranışı genellikle 3-4 yaşlarında görülmeye başlanır. Yaş ilerledikçe tırnak yeme davranışının bireylerde görülme sıklığı düşer. Az da olsa yetişkinlerde de gözlenmesi olasıdır. Tırnak yeme model alma yoluyla edinilmiş olabilir. Çocuk çevresinde diğer aile üyeleri, akrabalar, komşular ya da akranlarından birinden görerek tırnak yemeye başlamış olabilir. Bu durumda var olan sorunu davranış biçimlendirme yöntemiyle çözmek nispeten kolaydır. Uzman desteğiyle oluşturulacak bir davranış biçimlendirme programının disiplinli uygulanmasıyla kısa sürede sonuç elde edilebilir.
Bununla birlikte tırnak yeme çocuğun ruh dünyasında yaşadığı bazı sorun ve sıkıntıların görünen kısmı olabilir. Buzdağının görünen kısmı tırnak yeme ve yukarıda saydığımız davranış bozuklukları iken, görünmeyen ve daha büyük kısmında psikolojik ve ruhsal sorunlar olması, dikkate alınması gereken bir ihtimaldir. Bunun için bu konuda sorun yaşayan çocuklara uzman değerlendirmesi ve gerekiyorsa uzman desteği sağlanması yerinde bir karar olacaktır.
Sürekli eleştirilen, yaşının üzerinde beklentilere maruz bırakılan, ilgi ve sevgi yoksunu, zor aile koşullarında bulunan, önemli yaşam dönemleri içinde olan, yeni kardeşi olan, sosyal anlamda zorlayıcı gelişmelere maruz kalan ya da istismar vb. koşullar çocuğun ruhsal ve psikolojik anlamda sıkıntılanmasına, kendisini baskı altında ve çaresiz hissetmesine neden olabilmektedir. Bu ve benzer nedenlerle içinde fırtınalar kopan çocuğun bu iç baskıları tahliye etme ihtiyacı oluşur. Tırnak yeme de sağlıklı olmayan tahliye yollarından birisidir.
Psikodinamik sebeplerle güvensizlik, yetersizlik, değersizlik, başarı kaygısı, uyum sorunları çocukta tırnak yeme davranışına neden olabilir. Bununla birlikte anne-babanın yanlış tutumu, mükemmeliyetçi yapısının çocuğa yansımaları, reel olmayan beklentilerinin yanında öğretmen tutumlarındaki yanlışlar ya da akran baskısı da tırnak yeme davranışına neden olabilmektedir.
Çözülemeyen tırnak yeme davranışı sorunu ilerleyen yaşlarda da gözlenebilir. Stresli sosyal ortamlar, sağlıklı gitmeyen ilişkiler, akademik ya da kariyer gelişimindeki zorluklar, zorlayıcı yaşam olayları yetişkinlikte bu sorunun gözlenmesine neden olabilecektir.
Uzman desteğiyle uygulanacak testler ve sonuçlarının yorumlanması, resim yapma, hikaye, oyun terapisi vb. tekniklerle çocukta var olan ruhsal ve psikolojik baskı unsurlarının sağlıklı yollarla tahliye edilmesi çözüm konusunda çok önemli bir yer tutmaktadır.
Tırnak yeme davranışı bozukluğuyla ilgili anne-baba ve diğer aile üyelerinin yapabileceklerini şu şekilde sıralayabiliriz:
1.Sorun fark edildiğinde ihmal edilmeden ve doğru bir süreçle takip edilmesi yararlı olacaktır.
2.Anne-babalar bu aksaklığın çocuğun kasıtlı olarak ve inatla yaptığı bir davranış olmadığını bilmelidirler.
3.Çocukla ilişkilerini gözden geçirmeli ve şayet varsa çocuğun ilgi ve sevgi ihtiyacını karşılamalıdırlar.
4.Tırnak yeme davranışı her gözlendiğinde çocuğa ifade edilmemeli, görmezden gelinmeli ve bu davranış yerine çocuk başka davranışlara yönlendirilmelidir.
5.Bir an önce sorunu çözme düşüncesiyle çocuğa baskı kurmaktan kaçınmalıdırlar. Aksi takdirde aşırı müdahaleci ve baskıcı yaklaşım çözüme katkı sunmak yerine sorunun büyümesine neden olacaktır.
6.Yanlış olan tırnak davranışını ortadan kaldırmak yetmeyeceği için yerine yerleştirilecek sağlıklı davranışın belirlenmesi ve yerleştirilmesi için çaba sarf edilmesi gerekmektedir.
7.Kalıcı ve etkili çözümler üretilmesi ve çocuğun yaşamına dahil edilmesi için uzman desteği ihmal edilmemelidir.
